Maymun çiçeği ne kadar tehlikeli? Nasıl korunabiliriz? İşte Maymun çiçeği virüsü hakkında bilinmeyenler..

Dünya, yeni Maymun çiçeği virüsünün baş göstermesi ile alarma geçti. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), cumartesi günü 92 maymun çiçeği vakasının doğrularken 12 ülkede 28 vaka daha tespit edildi.

Endemik kabul edilmeyen virüs için WHO, hastalığın genellikle bulunmadığı ülkelerde yayılımı genişlerken daha fazla maymun çiçeği vakasının tespit edileceğini öngörüyor.

Maymun çiçeği virüsü ne kadar tehlikeli?

Bu hastalık çiçek hastalığı ile bağlantılı ancak genel itibariyle daha hafif seyrediyor. Ateş ve ağrı gibi semptomlara neden olabilen ve ciltte döküntüler ile öne çıkan bir virüs olan maymun çiçeği virüsünün özellikle Batı Afrika’daki varyantı yaklaşık yüzde 1 ölüm oranına sahip.

Maymun çiçeği, Covid-19 kadar kolay bulaşmıyor ve enfekte olan birçok kişi iki ila dört hafta içinde tamamen iyileşiyor. Uzmanlara göre bu virüs, aktif döküntüsü olan bir kişinin cildiyle doğrudan temas yoluyla bulaşıyor. Ayrıca uzmanlar virüsün, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar gibi yayıldığını ve dünya çapında bulaşmasının kolaylıkla artacağını belirtiyor.

Maymun çiçeği virüsü nasıl bulaşıyor?

İnsandan insana bulaşma olasılığı yalnızca hane halkı ile sınırlı olmayan virüsün, hasta bireylere bakım sağlayanlar için de risk oluşturuyor.

Enfekte, genelde bir kişi veya hayvanla yakın temas yoluyla oluyor. Ayrıca virüs bulaşmış bir materyalden de insanlara geçebiliyor.

Cinsel yolla da bulaşabilen virüs; lezyonlar, vücut sıvıları, solunum damlacıkları, yatak örtüsü ve benzeri kontamine materyallerle yakın temas yoluyla bulaşabiliyor.

Maymun çiçeği virüsü belirtileri neler?

• Hastalığın belirti ve bulguları iki döneme ayrılıyor. Birinci dönem ateş, halsizlik, öksürük, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), yoğun baş ağrısı, sırt, boğaz ve kas ağrıları, şiddetli halsizlik ile karakterize 0-5 gün arasında süren yayılma dönemi.
• Maymun çiçeği hastalığının çiçek hastalığından ayırt edici bir özelliği lenfadenopatilerdir (şişmiş lenf düğümleri), bunlar döküntü başlangıcından 1 ila 2 gün önce veya nadiren döküntü başlangıcıyla birlikte ateşle ortaya çıkıyor.
• İkinci dönem ise ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 günde başlayan deri döküntüsü dönemi. Döküntü gövdeden ziyade yüz, kol ve bacaklarda daha yoğun olarak görülüyor. Döküntüler genelde yüzde başlayıp (vakaların %95’inde) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (vakaların %75’inde) etkiliyor.
• Maymun çiçeği hastalığı genellikle iki ila dört hafta süren semptomlarla kendisini sınırlayan bir hastalık. Şiddetli vakalar çocuklar arasında daha sık görülüyor. Virüse maruz kalma derecesi, hastanın sağlık durumu ve komplikasyonların doğası ile ilgilidir. Altta yatan bağışıklık eksiklikleri daha kötü sonuçlara yol açabiliyor.
• Geçmişte çiçek hastalığına karşı aşılama koruyucu olmasına rağmen bugün 40 ila 50 yaş arası (bölgeye bağlı olarak) insanlar, hastalığın eradike edilmesinden sonra dünya çapında çiçek hastalığı aşılama kampanyalarının kesilmesi nedeniyle maymun hastalığına daha duyarlı olabilir.

Maymun çiçeği virüsünden nasıl korunabiliriz?

Uzmanlar, ciltte döküntüsü olan hastalardan veya başka bir şekilde hasta gözüken bireylerle yakın kişisel temastan kaçınılmasının gerektiğini belirtiyor. Ayrıca maymun çiçeği olduğundan şüphelenen kişilerin kendilerini tıpkı Covid vakalarındaki gibi izole etmeli ve tıbbi yardım almaları gerekiyor.

Maymun çiçeği hastalığını tedavi etmek için de kullanılabilecek çiçek hastalığı karşıtı antiviral ilaçlar bulunuyor. Çiçek aşısı olanların bu virüse karşı yüzde 85 oranında korunduğunu belirten uzmanlar, çiçek hastalığını yok etme programı sırasında kullanılan aşılar maymun çiçeği hastalığına karşı koruma sağladığını söylüyor.